wearesolomon.com | 15 Ιουλίου 2022
Σκοτεινό Πέλαγος: 1.018 στίγματα κρατικής παρανομίας στο Αιγαίο
Η πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για την πολύκροτη υπόθεση στο Φαρμακονήσι, όπου το 2014 έντεκα αιτούντες άσυλο έχασαν τη ζωή τους σε ναυάγιο που προέκυψε κατά τη διάρκεια βίαιης επαναπροώθησής τους στην Τουρκία από σκάφος του λιμενικού, φέρνει τη χώρα αντιμέτωπη με μία σκοτεινή πραγματικότητα της τελευταίας ― τουλάχιστον ― δεκαετίας.
Άνθρωποι σε κίνηση, που πραγματοποιούν το θαλάσσιο πέρασμα από την Τουρκία στην Ελλάδα έχουν υποστεί πρωτοφανή βία, συμπεριλαμβανομένης της εξαναγκαστικής κράτησης, της αυθαίρετης σύλληψης, του ξυλοδαρμού και της μη παροχής βοήθειας.
Παρότι οι πολιτικές ηγεσίες διαχρονικά τις διαψεύδουν, οι παράνομες επαναπροωθήσεις και οι βίαιες πρακτικές διεξαγωγής τους αποτυπώνονται πλέον, μέσα από δημοσιογραφικές έρευνες κι εκθέσεις διεθνών οργανισμών, όλο και πιο τεκμηριωμένα ως επιχειρησιακή πρακτική των ελληνικών αρχών.
Από τον Μάρτιο του 2020, στο οπλοστάσιο των ελληνικών αρχών έχει προστεθεί μια νέα παράνομη μέθοδο κορύφωσης της βίας.
Αιτούντες άσυλο, μεταξύ των οποίων γυναίκες, άνδρες, και παιδιά, εντοπίζονται από το λιμενικό και την αστυνομία καθώς βρίσκονται εν πλω ή ακόμα και μέρες αφότου φτάσουν σε ελληνικό έδαφος· συλλαμβάνονται, δίχως να τους δίνεται το ― προβλεπόμενο από το διεθνές δίκαιο ― δικαίωμα να αιτηθούν ασύλου· πέφτουν θύματα ξυλοδαρμού και κακομεταχείρισης από ένστολους δίχως διακριτικά, που τους αφαιρούν τα χρήματα, τα κινητά τους τηλέφωνα, και τα προσωπικά τους αντικείμενα· και, στη συνέχεια, εξαναγκάζονται να επιβιβαστούν σε πλωτές λέμβους δίχως μηχανή (life rafts), οι οποίες ωθούνται στα τουρκικά ύδατα για να τις περισυλλέξει η τουρκική ακτοφυλακή (παραδείγματα σχετικών διασώσεων εδώ, εδώ, εδώ, κι εδώ).
Μέσα σε μόλις δύο χρόνια, οι ελληνικές αρχές πραγματοποίησαν στο Αιγαίο πέλαγος 1.018 επαναπροωθήσεις με θύματα τουλάχιστον 27.464 αιτούντες άσυλο ― 1.018 στίγματα κρατικής παρανομίας απέναντι σε ανθρώπους σε ανάγκη.
Την πραγματικότητα αυτή καταγράφει η νέα διαδραστική πλατφόρμα του Forensic Architecture, του πρωτοποριακού ερευνητικού κέντρου που εδρεύει στο Goldsmiths του πανεπιστημίου Λονδίνου, και της Forensis, της νεοϊδρυθείσας αδελφής-οργάνωσής του στο Βερολίνο, την οποία παρουσιάζει σήμερα το Solomon.