Το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο παρουσιάζει ένα φάκελο με άρθρα από τον ελληνικό (τοπικό και εθνικό) τύπο και ανακοινώσεις πολιτικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών φορέων, που αφορά την επιστολή διαμαρτυρίας, η οποία επιδόθηκε με εξώδικο στις εκπαιδευτικές αρχές, υπογεγραμμένη από 1.130 γονείς μαθητών. Με την επιστολή οι γονείς ζητούν να μην λειτουργήσουν Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) στα σχολεία του νησιού αλλά αυτές να δημιουργηθούν μέσα στον καταυλισμό της ΒΙΑΛ.
Ο παρών φάκελος περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
- Εισαγωγικό κείμενο του Παρατηρητηρίου.
- Η επιστολή διαμαρτυρίας
- Άρθρα από τον ελληνικό Τύπο
- Ανακοινώσεις από πολιτικούς, κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς φορείς
- Σύνδεσμοι για δημοσιευμένο οπτικοακουστικό υλικό
1.ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 πάνω από 1.000 γονείς και κηδεμόνες μαθητών, που φοιτούν σε σχολικές μονάδες του Νομού Χίου απέστειλαν με εξώδικο επιστολή διαμαρτυρίας προς τους διευθυντές των σχολείων και τους διευθυντές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νησιού, με την οποία ζήτησαν να μη λειτουργήσουν Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) στα σχολεία, αλλά αυτές να δημιουργηθούν μέσα στον καταυλισμό της ΒΙΑΛ.
Οι ΔΥΕΠ συστήθηκαν τον Οκτώβριο του 2016 (κοινή υπουργική απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών ΦΕΚ 3502/τ.Β/31-10-2016 και ΦΕΚ 2985/τ.Β/30-8-2017). Ήδη από την άνοιξη του 2016 το Υπουργείο Παιδείας συγκρότησε ειδική επιστημονική επιτροπή που επεξεργάστηκε ένα σχέδιο για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με στόχο την έξοδο των παιδιών και των εφήβων από τους καταυλισμούς και την ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον. Μόνο τα νηπιαγωγεία που συστήθηκαν στο πλαίσιο των ΔΥΕΠ προβλέφθηκε να λειτουργήσουν εντός των καταυλισμών, ώστε να διευκολυνθεί η φοίτηση των μικρότερων παιδιών. Στην κατεύθυνση της ένταξης των παιδιών στην επίσημη εκπαίδευση σχεδιάστηκαν μεταβατικά στάδια και ενέργειες (η σχολική χρονιά 2016-17 ορίστηκε ως μεταβατική χρονιά) και ορίστηκαν Συντονιστές Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ) στους καταυλισμούς και στις υπόλοιπες δομές φιλοξενίας.
Η ένταξη των παιδιών στο σχολείο ως ένα καίριο βήμα για την ένταξη των προσφύγων και μεταναστών στην ελληνική κοινωνία συνάντησε δυσκολίες ειδικά στο ξεκίνημα, τη σχολική χρονιά 2016-17. Σε διάφορες περιοχές (όπως στη Φιλιππιάδα, στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης και στο Νέο Ικόνιο του Περάματος στην Αττική) ξενοφοβικές ομάδες μέσω κάποιων συλλόγων γονέων, επιχείρησαν να μετατρέψουν την ένταξη των προσφυγόπουλων στα σχολεία σε πεδίο πολιτικής σύγκρουσης. Ωστόσο τα αποτελέσματα των κινητοποιήσεων εναντίον της ένταξης προσφυγόπουλων στα σχολεία ήταν περιορισμένα. Φορείς της εκπαίδευσης, τοπικές αρχές και σε πολλές περιπτώσεις εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς συγκεκριμένων σχολείων υποδέχτηκαν πολύ θετικά παιδιά προσφύγων και μεταναστών στις απογευματινές τάξεις των ΔΥΕΠ και στις πρωινές Τάξεις Υποδοχής που λειτούργησαν σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ). (Βλέπε και την έκθεση απολογισμού της ειδικής επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας για τα έτη 2016 και 2017)
Κομβική στιγμή για τις αντιδράσεις εναντίον της υποδοχής προσφυγόπουλων στα σχολεία στάθηκε η προσφυγή γονέων και συλλόγων γονέων στο Συμβούλιο Επικρατείας, με την οποία ζητούσαν ακύρωση των αποφάσεων για τη λειτουργία ΔΥΕΠ σε συγκεκριμένες σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, Αττικής και Στερεάς Ελλάδας για το σχολικό έτος 2016-17. Η απόφαση του δικαστηρίου που εκδόθηκε το Μάρτιο του 2018 απέρριψε ως απαράδεκτες λόγω ελλείψεως έννομου συμφέροντος τις σχετικές αιτήσεις, εφόσον «η μαθητική ζωή των προσφυγόπουλων δεν αφορά άμεσα και προσωπικά τους αιτούντες και τα τέκνα τους». Σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ «δεν χρησιμοποιήθηκαν οι υφιστάμενες δομές ούτε αποφασίσθηκε η απευθείας ένταξη των παιδιών αυτών στο “κανονικό” σχολείο, όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, γιατί η συναισθηματική και ψυχολογική κατάστασή τους, ύστερα από την πολύμηνη ταλαιπωρία τους και την εμπειρία του πολέμου, που βίωσαν, δημιούργησε δυσκολίες ως προς την προσαρμογή τους σε ένα νέο “ξένο” κοινωνικό περιβάλλον. Για τους λόγους αυτούς, το ελληνικό Δημόσιο δημιούργησε δομές εκπαίδευσης που λειτουργούν κατά τις απογευματινές ώρες σε υφιστάμενα σχολεία, δηλαδή σε ώρες κατά τις οποίες δεν λειτουργούν τα σχολεία αυτά στα οποία φοιτούν και τα παιδιά των αιτούντων, προκειμένου τα παιδιά πολιτών τρίτων χωρών να αποκτήσουν όσο το δυνατόν επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας, σε περιβάλλον σχολικό και τάξεις που αποπνέουν την παιδικότητα και αναδίδουν το συναίσθημα της ζωής, με απώτερο σκοπό την όσο το δυνατόν ομαλή επανένταξη των παιδιών των προσφύγων στο σχολικό κοινωνικό περιβάλλον» (βλ. http://www.efsyn.gr/arthro/ekpaideyste-ta-prosfygopoyla).
Στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου η λειτουργία των ΔΥΕΠ μετατέθηκε για τη σχολική χρονιά 2017-18. Τη χρονιά αυτή λειτούργησαν νηπιαγωγεία εντός των καταυλισμών ενώ οι απογευματινές τάξεις των ΔΥΕΠ σε σχολεία ξεκίνησαν αργότερα και συγκεκριμένα στη Λέσβο, τον Απρίλιο του 2018, ενώ σχεδιάστηκε να λειτουργήσουν στα υπόλοιπα νησιά τη φετινή χρονιά 2018-19. Ωστόσο ήδη από το 2016-17 στη Λέσβο, τη Σάμο, τη Χίο και σε άλλα νησιά λειτούργησαν με επιτυχία Τάξεις Υποδοχής με τη συμμετοχή παιδιών προσφύγων και μεταναστών σε δημοτικά σχολεία, γυμνάσια αλλά και σε εσπερινά λύκεια και ΕΠΑΛ. Μεμονωμένες αντιδράσεις, ιδίως από την πλευρά κάποιων συλλόγων γονέων συνάντησαν ισχυρές αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς φορείς και δεν είχαν συνέχεια (βλέπε για παράδειγμα στη Λέσβο την κινητοποίηση του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 8ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης τον Οκτώβριο του 2016 εναντίον της εγγραφής στο συγκεκριμένο σχολείο 8 παιδιών που διέμεναν στη δομή φιλοξενίας του ΠΙΚΠΑ).
Η παρούσα κίνηση συλλογής υπογραφών από γονείς στη Χίο με αίτημα τη λειτουργία των ΔΥΕΠ όχι εντός των σχολείων αλλά εντός του καταυλισμού οργανώθηκε λίγες μέρες πριν την έναρξη των μαθημάτων για τα προσφυγόπουλα που διαμένουν στον καταυλισμό του νησιού. Συνοδεύτηκε από προσπάθειες δημιουργίας άτυπων “επιτροπών γονέων” σε κάθε σχολείο, οι οποίες θα διαχειρίζονται το ζήτημα της φοίτησης παιδιών προσφύγων και μεταναστών στα σχολεία του νησιού. Η επιστολή διαμαρτυρίας κοινοποιήθηκε, ως εξώδικο, με δικαστικούς επιμελητές στις διευθύνσεις σχολείων της Χίου και κοινοποιήθηκε στο Υπουργείο Παιδείας και σε φορείς της εκπαίδευσης, στον αντιπεριφερειάρχη Χίου και στο δήμαρχο του νησιού, στον πρόεδρο της Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας καθώς και στην Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων Χίου. Οι ενέργειες αυτές προκάλεσαν τις επόμενες ημέρες σωρεία αντιδράσεων από πολιτικούς, κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς φορείς του νησιού, και συζητήθηκαν ευρύτερα.
Αξίζει, ενδεχομένως, να συζητηθεί η παρούσα διαμαρτυρία των γονέων στη Χίο σε σχέση με την πρόσφατη απόρριψη από το ΣτΕ των αιτήσεων γονέων από άλλες περιοχές της Ελλάδας που διατύπωσαν το ίδιο αίτημα το 2017.
2. Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ
Γονείς και Κηδεμόνες μαθητών των σχολικών μονάδων του
Νομού Χίου
Χίος 82100 Χίος, 12 Σεπτεμβρίου 2018
Προς:
- Διευθυντές Σχολείων Α΄βάθμιας και Β΄βάθμιας εκπαίδευσης Ν. Χίου
- κ. Προϊστάμενο Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Ν. Χίου
- κα. Προϊσταμένη Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ν. Χίου
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ :
- κ. Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
- Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων - Αυτοτελές Τμήμα Διαχείρισης Συντονισμού και Παρακολούθησης της Εκπ/σης Προσφύγων
- Βουλευτή Χίου κ. Ανδρέα Μιχαηλίδη
- Βουλευτή Χίου κ. Νότη Μηταράκη
- κ. Αντιπεριφερειάρχη Χίου
- κ. Δήμαρχο Χίου
- κ.Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης Β.Α. Αιγαίου
- κ.Σύμβουλο Εκπαίδευσης
- κ.Πρόεδρο Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας Χίου
- Ένωση Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Χίου
Θέμα: Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) και Ζώνη
Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ)
Γνωρίζουμε όλοι ότι :
Είναι ο τρίτος χρόνος τώρα, που τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δοκιμάζονται από την προσφυγική - μεταναστευτική κρίση και τα προβλήματα δείχνουν να μεγαλώνουν αντί να λιγοστεύουν. Εμείς, οι κάτοικοι των νησιών αυτών, είμαστε εκείνοι που έχουμε επωμιστεί σχεδόν όλο το βάρος αυτής της κατάστασης, κάτι που δεν φαίνεται όμως να θέλουν να κατανοήσουν σε πρακτικό τουλάχιστον επίπεδο, οι ιθύνοντες.
Για όλους μας είναι απολύτως σεβαστό το δικαίωμα των παιδιών των μεταναστευτικών πληθυσμών στην εκπαίδευση και υποχρέωση του Κράτουςμας (χωρίς τη συμμετοχή ΜΚΟ) να το κάνει πράξη. Είναι όμως ο σχεδιασμός του υπουργείου σωστά μελετημένος σε όλες τις παραμέτρους του και τέτοιος που να λειτουργήσει το εγχείρημα υπέρ όλων των παιδιών;
Απάντηση δίνει η μέχρι τώρα ασυνέπεια σε όλο το φάσμα διαχείρισης του μεταναστευτικού, η χαώδης απόσταση ανάμεσα στις κατά καιρούς εξαγγελίες και υποσχέσεις και τα αποτελέσματα αυτών, καθώς και η υποχρέωση μας ως γονείς και ως πολίτες , που μας οδηγεί να επισημάνουμε τα κακώς κείμενα τα οποία εντοπίζουμε. Η εξέλιξη και η παγίωση που έχει λάβει το όλο πρόβλημα του προσφυγικού και μεταναστευτικού, μας κατέστησε ορθολογικούς και επιφυλακτικούς. Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή εδώ>>>
3.ΑΡΘΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ (ΤΟΠΙΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ) ΤΥΠΟ
Χίος: 1130 γονείς ζητούν με εξώδικο τη μη λειτουργία Δομών Εκπαίδευσης προσφύγων στα σχολεία │H Καθημερινή │4 Οκτωβρίου 2018
Απαράδεκτο εξώδικο κατά προσφυγόπουλων στη Χίο │efsyn.gr │4 Οκτωβρίου 2018
Ποιος μπορεί να αγνοήσει τους 1.100 γονείς; │politischios.gr │4 Οκτωβρίου 2018
Εξώδικα γονέων και αντίκρουσή τους από φορείς για τους μαθητές-προσφυγόπουλα στη Χίο │ ΕΡΤ | 5 Οκτωβρίου 2018
«Είτε διδάσκουμε ελληνόπουλα είτε προσφυγόπουλα, για μας είναι παιδιά του ίδιου Θεού, της ίδιας ζωής» │ thepressproject.gr │6 Οκτωβρίου 2018
Στόχος την Πέμπτη τα προσφυγόπουλα να πάνε κανονικά στα σχολεία │politischios.gr │9 Οκτωβρίου 2018
Μετά το ρατσιστικό εξώδικο κάλεσαν και την αστυνομία│efsyn.gr │10 Οκτωβρίου 2018
Κατά πλειοψηφία «ναι» στις Δ.Υ.Ε.Π. με διαρροές στον συνδυασμό Βουρνού | politischios.gr │10 Οκτωβρίου 2018
Αγκαλιά και χαμόγελα για τα προσφυγόπουλα που ξεκίνησαν σχολείο | ΕΡΤ Αιγαίου | 15 Οκτωβρίου 2018
Επεισόδια στο 5ο δημοτικό σχολείο Βαρβασίου από την επιτροπή των ανωνύμων | astraparis.gr | 8 Νοεμβρίου 2018
4. AΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ
Με υπογραφές δεν καταλύονται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα │tvpatrida.gr │4 Oκτωβρίου 2018
Ηχηρό «ναι» από τη Χιακή Συμπολιτεία για άμεση λειτουργία ΔΥΕΠ │ politischios.gr | 5 Οκτωβρίου 2018
Σπέρνουν μίσος και διχόνοια στα σχολεία και την τοπική κοινωνία│ lathra.gr | 5 Οκτωβρίου 2018
Εργατικό Κέντρο Χίου: Ρατσισμός και ξενοφοβία μακριά από τα σχολεία│ astraparis.gr │5 Οκτωβρίου 2018
Βουρνούς κατά καλοθελητών που πολώνουν την τοπική κοινωνία│ astraparis.gr │ 6 Οκτωβρίου 2018
ΚΙΝΑΛ: Μια στο καρφί και μια στο πέταλο για την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων│ astraparis.gr │ 6 Οκτωβρίου 2018
Aλληλέγγυοι Χίου: Τα «εξορισμένα» παιδιά δεν χωράνε στα σχολειά μας; │ astraparis.gr │ 6 Οκτωβρίου 2018
Οι δάσκαλοι ορθώνουν το ανάστημά τους στην ξενοφοβία και στον ρατσισμό │ alfavita.gr │7 Οκτωβρίου 2018
Οι Οικολόγοι Πράσινοι για την εκπαίδευση προσφύγων στα νησιά μας│ lesvosnews.net | 7 Oκτωβρίου 2018
Γυναίκες Χίου σε συλλόγους γονέων: Εχθρός μας δεν είναι τα μικρά και καταταλαιπωρημένα προσφυγόπουλα│ news247.gr │8 Οκτωβρίου 2018
Λαϊκή Συσπείρωση: Να μην περάσει ο ρατσισμός και η ξενοφοβία│ 902.gr │ 8 Οκτωβρίου 2018
Α. Μιχαηλίδης: «Η εκπαίδευση των παιδιών δεν είναι πεδίο αντιπαράθεσης» │politischios.gr │8 Οκτωβρίου 2018
Στο πλευρό των εκπαιδευτικών των ΔΥΕΠ στέκεται η ΕΛΜΕ Χίου │ astraparis.gr │ 8 Οκτωβρίου 2018
Οι Ανεξάρτητοι Εκπαιδευτικοί καλούν τους γονείς να ακυρώσουν το εξώδικο │politischios.gr | 9 Οκτωβρίου 2018
Απαράδεκτη η δημιουργία σχολείων «γκέτο» εντός της ΒΙΑΛ │politischios.gr | 9 Οκτωβρίου 2018
Σφυροκόπημα του ρατσισμού και της ξενοφοβίας στο δημοτικό συμβούλιο │ astraparis.gr │ 10 Οκτωβρίου 2018
ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών : «Να μην ξεχωρίσουμε κανένα» | ΕΡΤ Αιγαίου | 15 Οκτωβρίου 2018
Β. Κατριβάνου: "Το στοίχημα της εκπαίδευσης των προσφύγων στη Χίο κερδήθηκε"│politischios.gr | 16 Οκτωβρίου 2018
Σύλλογος ΠΕ Ικαρίας Φούρνων: Καταδικάζουμε τον ρατσισμό και την ξενοφοβία! | ΕΡΤ Αιγαίου | 16 Οκτωβρίου 2018
5. ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΟ ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Προσφυγόπουλα στα σχολεία της Χίου >https://www.youtube.com/watch?v=4FIvNj-ot48&feature=youtu.be