|
Τίτλος Έργου |
«Η προοπτική μιας μακροχρόνιας παραμονής των προσφύγων και των μεταναστών στην Ελλάδα: Ανάδειξη των δημογραφικών και κοινωνικοοικονομικών συνεπειών και η σημασία τους για την αποδοχή της προοπτικής αυτής από την ελληνική κοινωνία» |
| Ερευνητική ομάδα |
Επιστημονικός υπεύθυνος Καθηγητής Κωνσταντίνος Ρόντος |
| Χρηματοδότηση |
Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) στο πλαίσιο της Δράσης «1η Προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας» |
| Περίληψη |
Από το 2015 μεγάλος όγκος προσφύγων και μεταναστών επιχειρεί να εισέλθει στην Ευρώπη μέσα από συγκεκριμένες πύλες εισόδου του νοτίου τμήματός της. Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων. Πρέπει να επισημανθεί ότι η μεταναστευτική κίνηση εμφανίζει έντονες και απρόβλεπτες διακυμάνσεις και συνδέεται με εκτεταμένες κοινωνικοοικονομικές και δημογραφικές συνέπειες που τονίζουν εμφατικά την ανάγκη συνεχούς επιστημονικής παρακολούθησης και διαρκούς καταγραφής όλων των εκφάνσεων αυτού του πολυδαίδαλου και δυναμικού φαινομένου. Η αποτελεσματική άσκηση μεταναστευτικής πολιτικής στη βάση της θεσμικής και κοινωνικής ένταξης αυτών των πληθυσμών θα πρέπει να συντελείται στo πλαίσιο έγκυρων μηχανισμών αδιάλειπτης καταγραφής και συνεχούς παρακολούθησης του μεταναστευτικού ζητήματος. Η ολιστική προσέγγιση άσκησης πολιτικής, που επιχειρείται στο παρόν πρόγραμμα, αναμένεται να αμβλύνει τις προκαταλήψεις και στερεοτυπικές συμπεριφορές και να οδηγήσει στην ομαλή συνύπαρξη των προσφύγων και μεταναστών με τις τοπικές κοινότητες. Κρίσιμες πτυχές του φαινομένου διερευνώνται επιστημονικά παράλληλα με τη στάση της ελληνικής κοινωνίας σε αυτή την προοπτική, προκειμένου να ενισχυθεί η επιστημονική γνώση σε αυτό το πεδίο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις εφαρμοζόμενες κρατικές πολιτικές με στόχο την ομαλή ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών στις κοινότητες υποδοχής, επιπροσθέτως του τρόπου με τον οποίο η ελληνική κοινωνία ανταποκρίνεται σε αυτή την προοπτική. Με βάση την παραπάνω ανάλυση και προς την κατεύθυνση της αρμονικής κοινωνικής ένταξης των εισερχόμενων πληθυσμών, θα διερευνηθεί μια πληθώρα παραγόντων με τη χρήση εμπειρικών μεθόδων και την κριτική ανάλυση θεωρητικών προσεγγίσεων. Επιπρόσθετα, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις κοινωνικές, οικονομικές και δημογραφικές συνέπειες των μαζικών εισροών στις τοπικές κοινότητες με στόχο την προώθηση νέων προσεγγίσεων σχετικά με το κρίσιμο ζήτημα της ένταξης των μεταναστών και των προσφύγων και την προώθηση της δημόσιας συζήτησης και των εφαρμοζόμενων πρακτικών. Κατά συνέπεια, η έρευνα πρόκειται να αναδείξει τα προβλήματα και τις πραγματικές ανάγκες των προσφύγων και των μεταναστών, ώστε να σχεδιάζονται αποτελεσματικές πολιτικές δράσεις στους τόπους φιλοξενίας. Επιπλέον, η μελέτη των μεταναστευτικών ρευμάτων του παρελθόντος θα συνδράμει στην ανάλυση των πραγματικών επιπτώσεων αυτών των αφίξεων στην κοινωνική διάρθρωση των συνδεδεμένων περιοχών κυρίως ως προς την εφαρμογή των πολιτικών από τους κρατικούς φορείς. Η Ελλάδα, ειδικότερα, έχει βιώσει τέτοιες ανθρώπινες ροές όχι μόνο ως χώρα προορισμού, αλλά και ως χώρα προέλευσης. Επίσης, θα διερευνηθούν διεξοδικά οι στάσεις και οι πεποιθήσεις των τοπικών κοινωνιών ως προς τη μακροχρόνια εγκατάσταση προσφύγων και μεταναστών και τις υποκείμενες αιτίες αυτών των συμπεριφορών και αντιλήψεων. Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι απόψεις σχετικά με τη μετανάστευση διαμορφώνονται τόσο από τα χαρακτηριστικά της χώρας όσο και από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα των κατοίκων της. Η ανάγκη για αντικειμενική πληροφόρηση που παρέχεται από την εμπειρική κοινωνική έρευνα κρίνεται κρίσιμη αναφορικά με τη μελέτη του υπό διερεύνηση θέματος και τις παραγόμενες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη χάραξη πολιτικών. Οι χρησιμοποιούμενες εμπειρικές μέθοδοι θα συμβάλλουν: α) στον προσδιορισμό επιμέρους παραμέτρων του θέματος που δεν είναι ευρέως γνωστές και β) στη διάλυση κάθε διαστρεβλωμένης εικόνας και εσφαλμένων αντιλήψεων που επηρεάζουν τη στάση των κατοίκων προς τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Πιο αναλυτικά, η εμπειρική έρευνα θα συμπεριλάβει πρωτογενή έρευνα σε περιοχές της χώρας για τη μελέτη των στάσεων και αντιλήψεων σχετικά με τη μακροπρόθεσμη παραμονή των προσφύγων-μεταναστών και των προσδιοριστικών παραγόντων που διαμορφώνουν αυτές τις απόψεις, καθώς και ανάλυση των στοιχείων με σκοπό τη συστηματική διερεύνηση των δημογραφικών, κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών ως προς τη μόνιμη/μακροχρόνια εγκατάσταση των προαναφερθέντων πληθυσμών. Επιπλέον, με τη χρήση στοιχείων που προέρχονται από δευτερογενείς πηγές δεδομένων θα κατασκευαστούν δείκτες για μια περίοδο ετών σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και δημογραφική διάρθρωση στην Ελλάδα και τον τρόπο που οι πρόσφυγες-μετανάστες αλληλεπιδρούν με αυτήν. Ένα συνεκτικό πλαίσιο πολιτικής που λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ανάγκες και υποδομές, τους εθνικούς στόχους και το ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον αποτελεί αποτελεσματικό μέσο προώθησης μιας βιώσιμης λύσης στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να ενισχύσουν τη διαμόρφωση και την εφαρμογή τεκμηριωμένων πολιτικών αναφορικά με την υποστήριξη αυτών των πληθυσμών και την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνία. Η τρέχουσα έρευνα θα αναλύσει ενδελεχώς τα θεσμικά εμπόδια και τις διαρθρωτικές δυσκαμψίες για την εξάλειψη των διακρίσεων που εντοπίζονται σε διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Μέσα από την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών που συνδέονται με αυτό το φαινόμενο, η μελέτη θα συμβάλλει στον καθορισμό της ερευνητικής ατζέντας σχετικά με τις παρεμβάσεις πολιτικής, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος κοινωνικού αποκλεισμού και απομόνωσης. Επίσης, το ερευνητικό έργο αναμένεται να έχει σημαντική επίπτωση όχι μόνο σε ζητήματα πρακτικής φύσεως, αλλά και στην απαιτούμενη αλλαγή στο σύστημα αξιών που είναι αναγκαία για μια ομαλή ματάβαση προς μια βιώσιμη και συνεκτική κοινωνία. Η έρευνα θα συμβάλλει στη διατύπωση συστάσεων πολιτικής και στην εφαρμογή εργαλείων για την υποστήριξη και ανάπτυξη της διαπολιτισμικής ικανότητας και τη μείωση των εμποδίων που παρακωλύουν την προώθηση διαύλων πολιτιστικής επικοινωνίας, ενίσχυσης της εμπιστοσύνης και γεφύρωσης των ανισοτήτων. Τα ερευνητικά ευρήματα μπορούν να αποτελέσουν πυλώνες πολιτικής από τους δραστηριοποιούμενους φορείς στις περιοχές υποδοχής (π.χ. διαμορφωτές πολιτικής και κρατικοί φορείς, ερευνητές, ΜΚΟ κλπ.) προκειμένου να διασφαλιστεί μια στέρεη βάση για το δημόσιο διάλογο στο σχετικό πεδίο. Η ένταξη των προσφύγων και μεταναστών συνιστά μια δυναμική, πολύπλευρη και διαδραστική διαδικασία μεταξύ των κοινωνικών και πολιτικών θεσμών, καθώς και των κατοίκων με τους πρόσφυγες και μετανάστες στις κοινότητες υποδοχής, προκειμένου να γίνει η διαχείριση της αυξανόμενης πολυμορφίας και να διαχυθούν τα κοινωνικά οφέλη. Τέλος, θα υπάρξουν απαντήσεις σχετικά με το κατά τόσο η ελληνική κοινωνία αλλά και οι εισερχόμενοι πληθυσμοί συγκλίνουν στη προοπτική συμβίωσης στα πλαίσια μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Υιοθετώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση, τελικός στόχος της παρούσας μελέτης είναι η διαμόρφωση ενός πλήρους σχεδίου αντιμετώπισης του πρόσφατου μεταναστευτικού- προσφυγικού ζητήματος στη βάση της άμβλυνσης των ξενοφοβικών τάσεων και συμβολής στην αρμονικότερη συμβίωση των προσφύγων-μεταναστών με τις τοπικές κοινωνίες. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα ερευνητικά αποτελέσματα αναμένεται να εμπλουτίσουν την υπάρχουσα γνώση, ώστε να επέλθουν κατάλληλες τροποποιήσεις στο θεσμικό πλαίσιο και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της μεταναστευτικής πολιτικής. Επιπρόσθετα, οι ερευνητικές προσεγγίσεις θα βοηθήσουν περαιτέρω τις εμπλεκόμενες περιοχές να αντιμετωπίσουν τις επερχόμενες προκλήσεις παράλληλα με την ευρεία εφαρμογή των συνδεδεμένων πολιτικών σε τοπικό, εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Συνεπώς, αναμένονται ερευνητικές απαντήσεις σε ένα ζήτημα αιχμής που έχει τεράστια επίδραση στην ελληνική και ευρωπαϊκή κοινωνία. |
|
Τίτλος Έργου |
Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις στην «προσφυγική κρίση» στο Αιγαίο: Η θεσμοθετημένη κοινωνικότητα στην παραγωγή του ανθρωπιστικού έργου |
| Ερευνητική ομάδα |
Επιστημονικός υπεύθυνος Ευθύμιος Παπαταξιάρχης, Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Σύμβουλοι έρευνας Heath Cabot, Επίκουρη Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Pittsburgh Μαρία Καστρινού, Λέκτορας Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Brunel Δημήτρης Μπάλλας, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο του Groningen Έφη Πλεξουσάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Κατερίνα Ροζάκου, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Πηνελόπη Τοπάλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ερευνητές/τριες: Μαρίκα Ρόμπου-Λεβίδη, Ανθρωπολόγος, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παυσανίας Καραθανάσης, Ανθρωπολόγος, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Αλεξάνδρα Ζαββού, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης Ερβίν Σέχου, Υποψήφιος Διδάκτορας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Επιστημονικοί συνεργάτες/τριες: Ελισάβετ Κελίδου, Διδάσκουσα Γραφιστικής, Υποψήφια Διδάκτορας, Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου |
| Χρηματοδότηση |
Η παρούσα έρευνα συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση», στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων ερευνητών/ερευνητριών – Β΄ Κύκλος» (MIS-5033021), που υλοποιεί το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ).
Διάρκεια 16/1/2020 – 15/1/2022 |
| Περίληψη |
Η έρευνα εστιάζει στη μελέτη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) οι οποίες οργανώνουν δράσεις που απευθύνονται σε πρόσφυγες και μετανάστες στη Λέσβο. Λαμβάνει ως κεντρική υπόθεση εργασίας ότι στο εσωτερικό του μεγάλου αριθμού συλλογικοτήτων που σήμερα «επιχειρούν» στο νησί και προσδιορίζονται ως Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις απαντώνται διαφορετικές λογικές για την οργάνωση της συλλογικής δράσης και τη διαχείριση του προσφυγικού φαινομένου. Στόχος της έρευνας είναι η ανάδειξη αυτών των λογικών και του πολιτισμικά προσδιορισμένου χαρακτήρα τους. Ειδικότερα η έρευνα ξεκινά από μία συστηματική καταγραφή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δρουν στη Λέσβο και εστιάζει σε τέσσερις, οι οποίες μελετώνται σε βάθος στο πεδίο και «από τα κάτω». Σκοπός της έρευνας είναι η συστηματική καταγραφή και συγκριτική ανάλυση ζητημάτων και ερωτημάτων που άπτονται: των σχέσεων και των μορφών κοινωνικότητας που αναπτύσσονται μεταξύ των υποκειμένων στο εσωτερικό κάθε κατηγορίας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης αλλά και μεταξύ των μελών διαφορετικών οργανώσεων, των λόγων για τη συλλογική δράση και για τη διαχείριση του «προσφυγικού» που διακινούνται στο εσωτερικό κάθε οργάνωσης καθώς και των προκρινόμενων πρακτικών, των σχέσεων που οι υπό μελέτη Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ως συλλογικά υποκείμενα ή τα μεμονωμένα μέλη τους διαμορφώνουν (ή δεν διαμορφώνουν) με φορείς και κατοίκους της τοπικής κοινωνίας της Λέσβου. |
|
Τίτλος Έργου |
Εγκατάσταση στην «Ανθρωπιστική Πόλη»: Οι κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές επιπτώσεις της διάδρασης ανάμεσα στους αιτούντες άσυλο, τους συντελεστές της ανθρωπιστικής διακυβέρνησης και την τοπική κοινωνία (Λέσβος και Αθήνα) – HUMANcITY |
| Ερευνητική ομάδα |
Επιστημονικός υπεύθυνος Ευθύμιος Παπαταξιάρχης, Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Σύμβουλοι έρευνας Heath Cabot, Επίκουρη Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Pittsburgh Μαρία Καστρινού, Λέκτορας Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Brunel Δημήτρης Μπάλλας, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο του Groningen Έφη Πλεξουσάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Κατερίνα Ροζάκου, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Πηνελόπη Τοπάλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ερευνητές/τριες: Μαρίκα Ρόμπου-Λεβίδη, Ανθρωπολόγος, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Παυσανίας Καραθανάσης, Ανθρωπολόγος, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Αλεξάνδρα Ζαββού, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης Ερβίν Σέχου, Υποψήφιος Διδάκτορας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Επιστημονικοί συνεργάτες/τριες: Ελισάβετ Κελίδου, Διδάσκουσα Γραφιστικής, Υποψήφια Διδάκτορας, Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου |
| Χρηματοδότηση |
Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (στο πλαίσιο της 1η Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας). Διάρκεια 34 μήνες: 17/12/2019 – 17/10/2022 |
| Περίληψη |
Το πρόγραμμα HUMANcITY διερευνά το καθεστώς της ανθρωπιστικής διακυβέρνησης που συγκροτήθηκε το 2015 για να αντιμετωπίσει την «προσφυγική κρίση εστιάζοντας στο ζήτημα της στέγασης/εγκατάστασης/ένταξης των αιτούντων άσυλο. Η ανθρωπιστική διακυβέρνηση μελετάται ως ένα πεδίο κοινωνικής και πολιτισμικής διάδρασης και πολιτικής διαπραγμάτευσης ανάμεσα στους αιτούντες άσυλο, στους ιδιωτικούς και δημόσιους, ατομικούς και συλλογικούς ανθρωπιστικούς δρώντες και τις τοπικές κοινωνίες. Οι ωσμώσεις ανάμεσα στους μηχανισμούς της ανθρωπιστικής διακυβέρνησης και τις τοπικές κοινωνίες διερευνώνται σε τρεις γεωγραφικές βαθμίδες που παραπέμπουν σε τρεις διαφορετικές φάσεις του μεταναστευτικού ταξιδιού στην ελληνική επικράτεια: έναν οικισμό πρώτης υποδοχής, τη Σκάλα Συκαμνιάς στη Λέσβο, μια συνοριακή πόλη, τη Μυτιλήνη και την ελληνική πρωτεύουσα, την Αθήνα. Έτσι, το πρόγραμμα παρακολουθεί τη μετεξέλιξη από το «ανθρωπιστικό χωριό» στην «ανθρωπιστική πόλη». Συγκρίνει διαφορετικά μοντέλα εγκατάστασης των νεοεισερχόμενων προσφύγων και μεταναστών και διερευνά τις διαφορετικές επιπτώσεις αυτών των μοντέλων πάνω σε όλους τους συντελεστές. Τέλος, εξετάζει τη διάδραση και τα κοινωνικά και πολιτικά της αποτελέσματα με αναφορά τόσο σε επίσημα ή μη σχήματα κοινωνικότητας («φιλοξενία», «αλληλεγγύη», «βοήθεια») όσο και στις διαφορετικές εθνο-πολιτισμικά ορισμένες αντιλήψεις όλων των συντελεστών της «ανθρωπιστικής πόλης». Το εγχείρημα περιλαμβάνει και δυναμικό διαδραστικό άτλαντα για το ανθρωπιστικό τοπίο στη Λέσβο που θα αναρτηθεί στο Αρχείο του Παρατηρητηρίου για την Προσφυγική και Μεταναστευτική Κρίση στο Αιγαίο. |
|
Τίτλος Έργου |
Ψηφιακό αποθετήριο Παρατηρητηρίου της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο Μέρος του έργου Ψηφιακός Μετασχηματισμός Βορείου Αιγαίου στον Πολιτισμό και Τουρισμό στο πλαίσιο της ευρύτερης δράσης με τίτλο «Υποστήριξη της Περιφερειακής Αριστείας». Συμμετοχή στο έργο Ερευνητική Υποδομή [e- Aegean CulTour]. |
|
Ερευνητική ομάδα |
Ευφροσύνη Πλεξουσάκη, Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, ΤΚΑΙ Ευθύμιος Παπαταξιάρχης, Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Επιστημονικός υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο, ΤΚΑΙ Η ερευνητική ομάδα θα συμπληρωθεί σύντομα με την πρόσληψη συντονιστή/ριας του Ψηφιακού Αρχείου και πέντε ερευνητών |
|
Χρηματοδότηση |
ΕΠΑνΕΚ ΕΣΠΑ (2014-2020) Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» Διάρκεια: Νοέμβριος 2019 – 15 Απριλίου 2023 |
|
Περίληψη |
Η προτεινόμενη δράση στοχεύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό του Αρχείου της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο και ειδικότερα :
Αναλυτικότερα, η ένταξη του Αρχείου στη δράση «Υποστήριξη της Περιφερειακής Αριστείας» θα επιτρέψει να διευρυνθεί η αναζήτηση αρχείων και σε άλλες και περισσότερες από τις έως τώρα πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές που εντοπίστηκαν. Θα βοηθήσει επίσης στη βελτίωση και εμβάθυνση της τεκμηρίωσης με επιπλέον παραμέτρους στην καταγραφή και στην διαμόρφωση ακόμη πιο εξελιγμένων εργαλείων έρευνας, στην αγγλική και ελληνική γλώσσα, όπως κατάλογοι των έντυπων αρχείων μέσω ανοικτών λογισμικών και ευρετηρίων που θα εξυπηρετούν καλύτερα τους ενδιαφερόμενους ερευνητές στις αναζητήσεις τους. Συγχρόνως θα δημιουργηθεί ένας χώρος φιλοξενίας του αρχειακού υλικού, με τις κατάλληλες προϋποθέσεις για τη συντήρηση, αρχειοθέτηση και ανάδειξή του. Στο χώρο αυτό οι επισκέπτες θα μπορούν να συμβουλεύονται το αρχειακό υλικό και να καθοδηγούνται από αρμόδιους σχετικά με την αναζήτησή τους. Παράλληλα τα εξελιγμένα αυτά εργαλεία, με την εφαρμογή προωθημένων διεθνών προτύπων τεκμηρίωσης, θα ενταχθούν σε συλλογικούς διεθνείς καταλόγους και θα θέσουν το Αρχείο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης σε σημαντικό διάλογο με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα και άλλους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς φορείς. |
|
Τίτλος Έργου |
Το δικαίωμα των προσφύγων στην πόλη: κρατικοί χώροι φιλοξενίας και στεγαστικά κοινά. Μελέτη περίπτωσης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Μυτιλήνη |
|
Ερευνητές |
Χρυσάνθη Πετροπούλου (συντονίστρια), Ηλίας Πιστικός, Χαράλαμπος Τσαβδάρογλου , Χρυσούλα Γιαννοπούλου |
|
Χρηματοδότηση |
ΕΣΠΑ 2014-2020 «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» |
|
Περίληψη |
Οι προσφυγικοί πληθυσμοί που εγκαταλείπουν τις εστίες τους και μετακινούνται από τις εμπόλεμες ζώνες στη Μέση Ανατολή και την Αφρική προς τη Βόρεια Ευρώπη αποτελούν κεντρικό θέμα στις κοινωνικο-χωρικές συζητήσεις για τις διαφορετικές όψεις της σημερινής κρίσης. Μια ολοένα αυξανόμενη βιβλιογραφία μελετά τις διαφορετικές όψεις της κοινωνικής φιλανθρωπίας, του ανθρωπισμού, τις δράσεις των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) και τις κρατικές μεταναστευτικές πολιτικές. Σ’ αυτές τις μελέτες οι πρόσφυγες συχνά προσεγγίζονται ως παθητικοί αποδέκτες των κρατικών και φιλανθρωπικών δράσεων. Ωστόσο, μικρή προσοχή δίνεται στη μελέτη των τρόπων με τους οποίους οι πρόσφυγες αυτοοργανώνονται και παράγουν συλλογικά κοινούς χώρους στέγασης διεκδικώντας το δικαίωμα στην πόλη. Η προτεινόμενη έρευνα φιλοδοξεί να καλύψει αυτό το κενό συμβάλλοντας στη διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους οι ίδιοι οι πρόσφυγες εμπλέκονται στην παραγωγή κοινών χώρων στέγασης.H θεωρητική προσέγγιση που ακολουθεί η έρευνα εκκινεί από τη συζήτηση περί «κοινών» και «περιφράξεων» όπως αυτή αναπτύσσεται τις τελευταίες δεκαετίες και εκφράζεται κυρίως από δυο δέσμες προσεγγίσεων, τις λεγόμενες προσεγγίσεις «υπέρ των περιφράξεων» και αυτές που υποστηρίζουν την «κοινοτική διαχείριση των κοινών». Οι τελευταίες εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στις ιδιαίτερες κοινωνικές σχέσεις, οι οποίες αφενός δημιουργούν διαρκώς νέα κοινά και ταυτόχρονα αντιστέκονται στις κινήσεις των περιφράξεων και επιδιώκουν με συλλογικούς τρόπους τη δημιουργία, ανάκτηση και αυτοδιαχείριση των κοινών. Η μετανάστευση θεωρείται πιο συχνά ως προϊόν ατομικής επιλογής που υπακούει στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης των αγορών εργασίας, ή γενικότερα σε παράγοντες «ώθησης» και «έλξης», ενώ παράλληλα γίνεται αντιληπτή ως φαινόμενο στο οποίο το κράτος οφείλει να παρεμβαίνει προκειμένου να ρυθμίσει τη ροή και την έκτασή του. Με βάση τα παραπάνω, οι κρατικές πολιτικές μετανάστευσης μπορούν να γίνουν αντιληπτές ως «περιφράξεις» του χώρου της ελεύθερης μετακίνησης των ανθρώπων. Αντίστοιχα, τα στρατόπεδα προσφύγων και μεταναστών και η εξάπλωσή τους μπορούν επίσης να γίνουν αντιληπτά και ως «περιφράξεις» όχι μόνο της κινητικότητας, αλλά και ευρύτερα της δυνατότητας των μετακινούμενων πληθυσμών να ορίζουν τη ζωή τους ατομικά και συλλογικά στους τόπους όπου εγκαθίστανται και σε διάδραση με τους ντόπιους πληθυσμούς. Στον αντίποδα, μέσα από τις καθημερινές τους σχέσεις και πρακτικές, οι πρόσφυγες εφευρίσκουν εκ νέου τα λεγόμενα «κοινά της μετακίνησης», ενώ, όντας αντιμέτωποι με κλειστά σύνορα και με περιορισμούς στην κινητικότητα και τη διαμονή τους, αντιστέκονται δημιουργικά μετασχηματίζοντας μη-τόπους σε κοινούς χώρους, παράγοντας, μεταξύ άλλων, στεγαστικά «κοινά». Τα τελευταία μπορούν να ιδωθούν ως εν δυνάμει υβριδικά χωρικά κατώφλια, ως ανοιχτές κοινότητες σε κίνηση που διαρκώς διαπραγματεύονται τις ποικίλες κοινωνικές ταυτότητες και συλλογικά επινοούν την κουλτούρα της συνύπαρξης. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η προτεινόμενη έρευνα επιδιώκει με συγκριτικό τρόπο να μελετήσει τα αναδυόμενα στεγαστικά κοινά όπως εκφράζονται από ένα πλήθος εγχειρημάτων, όπως είναι οι καταλήψεις και κοινωνικά κέντρα, και από τους κρατικούς χώρους φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τη Μυτιλήνη. Η παραπάνω εξέταση επιδιώκει να αναδείξει το δικαίωμα στην πόλη, καθώς και ζητήματα χωρικής δικαιοσύνης και ορατότητας των προσφύγων. |
|
Τίτλος Έργου |
Αναπαριστώντας και κοινοποιώντας τη «μεταναστευτική κρίση»: Η περίπτωση του «hot spot» της Λέσβου» |
|
Ερευνητές |
Χρυσάνθη Πετροπούλου (συντονίστρια), Τσιλιμπουνίδη Μυρτώ, Τσελεπή Νάγια, Πάγκαλος Ορέστης |
|
Χρηματοδότηση |
ΕΣΠΑ 2014-2020 «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» |
|
Περίληψη |
Με ποιους τρόπους αναπαρίσταται η «μεταναστευτική κρίση» και ο τρόπος διαχείρισής της; Ποιοι οι υπαινιγμοί αυτών των αναπαραστάσεων; Με ποιους μηχανισμούς και διαδικασίες εννοιολογούνται και γίνονται συμβολικό κεφάλαιο για την αφήγηση της ιστορίας ενός νησιού, μίας χώρας, αλλά και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Από τις μεγάλες εκθέσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα του Ai Wei Wei έως τη συμβολική χρήση της Λέσβου ως παράδειγμα προς αποφυγή για την Ευρώπη στην επιτυχημένη καμπάνια του Nigel Farage υπέρ του Brexit, η Λέσβος γίνεται συνεκδοχή για τις πολλαπλές αφηγήσεις της παγκόσμιας μεταναστευτικής κρίσης. Αντίστοιχα, από γκραφίτι και street art έργα σε μεγάλα αστικά κέντρα εντός και εκτός Ελλάδας που νοημαδοτούν τη Λέσβο και τους κατοίκους της ως παραδείγματα αυτοοργανωμένης, αυθόρμητης αλληλεγγύης μέχρι το βραβείο Nansen που ανυψώνει την τοπική κοινωνία ως παράδειγμα ανθρωπισμού, το νησί και οι κάτοικοί του παρουσιάζονται ως ορόσημα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Μέσα από αυτές τις αντικρουόμενες απεικονίσεις, η Λέσβος αποτελεί μελέτη περίπτωσης της δύναμης της αναπαράστασης στην κατασκευή υποκειμενικοτήτων και πληθυσμών καθώς και στη διαμόρφωση συγκεκριμένων σχέσεων, δράσεων και πολιτικών. Η Λέσβος συγκροτεί το κατεξοχήν παράδειγμα μέσω του οποίου αναδεικνύεται η κατασκευή και ο μετασχηματισμός του έθνους-κράτους, της Ε.Ε. και των ρευστών συνόρων τους, όπως επίσης, πάνω στο οποίο λαμβάνουν χώρα οι ευρωπαϊκές πολιτικές για τη μετανάστευση και το άσυλο. Καθώς το νησί μετατρέπεται σε hot spot, η μεθοριακότητά του μετασχηματίζεται σε διαδικασίες «συνοριοποίησης» αλλά και «κοινο-ποίησης» (νοούμενη ως δημιουργία κοινών). Ως εκ τούτου, δημιουργούνται νέα στερεότυπα αναπαράστασης, μέσα από τα οποία, από τη μία, κατασκευάζεται η σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης, γηγενή και ξένου, πολίτη και μετανάστη, αναγνώρισης και παραβίασης δικαιωμάτων και, από την άλλη, αναδύονται κοινοί τόποι, συλλογικές δράσεις και διεκδικήσεις. Η διττή αυτή σχέση αποτελεί τον κεντρικό εννοιολογικό άξονα της πρότασης, πάνω στον οποίο βασίζεται ο σχεδιασμός των επιμέρους δράσεων υλοποίησης της έρευνας. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια αυτής προβλέπεται να χαρτογραφηθούν οι διάφορες αναπαραστάσεις της «μεταναστευτικής κρίσης» τόσο μέσω του καθεστώτος των hot spot όσο και των παραστάσεων-πράξεων και των κοινών. Μεθοδολογικά, η έρευνα θα επιτελεστεί τόσο σε φυσικούς όσο και σε δυνητικούς χώρους˙ στοιχεία θα συλλεχθούν αφενός μέσα από επιτόπια έρευνα στον τόπο του νησιού και αφετέρου με διαδικτυακή έρευνα αντίστοιχων αναπαραστάσεων στην υπόλοιπη Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο. Η χαρτογράφηση αυτή δεν στοχεύει απλά να συλλέξει και να ταξινομήσει τις πολλαπλές αναπαραστάσεις της Λέσβου αλλά, επίσης, να προβληματιστεί και να τοποθετηθεί κριτικά σε αυτές. Ως εκ τούτου, βασική επιδίωξη της έρευνας αποτελεί η δημιουργία ενός Άτλαντα –μίας διαδικτυακής και διαδραστικής βάσης δεδομένων— στον οποίο η μεταναστευτική κρίση, τα hot spot και τα κοινά συναρθρώνονται, μέσα από την ανάδειξη και κριτική αντιπαράθεση των πολλαπλών απεικονίσεων της Λέσβου. Υπό αυτό το πρίσμα, η ίδια η φιλοσοφία και λειτουργία του Άτλαντα αποτελεί μία αναπαράσταση και κοινοποίηση, δηλαδή μία διαδικασία γραφής, μοιράσματος και διάχυσης τόσο της τοπικής όσο και της μετακινούμενης ιστορίας. Στη διαδικασία αυτήν συμπεριλαμβάνονται οι αφηγήσεις και οι ανείπωτες ιστορίες, οι συλλογικές μνήμες και τα καθημερινά βιώματα των τοπικών πληθυσμών, τα οποία συναντούν τα αντίστοιχα των μεταναστευτικών και προσφυγικών και, από κοινού, πλέον, δημιουργούν ορατές και αόρατες δράσεις και διεκδικήσεις. |
|
Title |
Science 4 Refugees in Aegean Archipelago (SCIREA) |
|
Researchers |
Ourania Tzoraki (coordinator), Chrissi Vitsilaki, Vassilis Gavalas, Maria Lagou |
|
Funder |
Horizon 2020 – European Union Funding for Research and Innovation |
|
Overview |
SCIREA project (http://scirea.aegean.gr/index.php) , with the UAeg to act as main coordinator, focuses on highly skilled refugees, to re-integrate them in research and education. The objective of the project is to help refugee scientists living in Greece to re-integrate in the academia of Europe and to improve their qualifications. In particular, the attention is addressed specifically to the highly skilled refugees. |
|
Partners |
University of the Aegean, Fondazione Leone Moressa |
|
Website |
|
Title |
BRiDGE ΙΙ |
|
Expert in advisory role |
SCIREA Project, University of the Aegean |
|
Funder |
Horizon 2020 – European Union Funding for Research and Innovation |
|
Overview |
Part II (BRiDGE ΙΙ) is a project that aims at enhancing the support of 300 highly skilled refugee researchers (RR) in the 24 project months, especially early and late stage post doc researchers and professors of all ages, who are affiliated with a research institution in the European Research Area or a Research and Development department of a company and especially those displaced in the following countries: Germany (110 RR), Sweden (40 RR), Austria (60 RR), Switzerland (10 RR), Serbia (10 RR), Bulgaria (10 RR) and Greece (60 RR). The UAeg is actuator in BRIDGE II by supporting a significant number of RR to reintegrate in research and academic community. The case-to-case support places a focus on career development services, training and academic and industrial mentoring for the RRs. The project aims further at transferring the given knowledge and experience to the EURAXESS network, the largest relevant network in Europe involving 500 higher education and research institutions and services for mobile researchers. |
|
Partners |
Center for Research and Technology Hellas (CERTH) - Greece, Eidgenoessische Technische Hochschule Zuerich (ETH Zürich) - Switzerland, Hellenic Foundation For European & Foreign Policy (ELIAMEP) - Greece, National Centre for Social Research (EKKE) - Greece Sofia University "St. Kliment Ohridski" (SU) - Bulgaria,Turkiye Bilimsel Ve Teknolojik Arastirma Kurumu (TÜBITAK) -Turkey |
|
Other Experts in Advisory role
|
Scholars at Risk Network - New York University, Adopt an Academic - Freie Universität Berlin, Marie Curie Alumni Association - Belgium,German Syrian Research Society - Germany, The World Academy of Sciences - Italy, OeAD Österreichischer Austauschdienst - Austria, IIE-Scholars Rescue Fund - USA, SAR Benelux ULB - Belgium. |
|
Website |
http://www.uni-bielefeld.de/International/projects/bridge/bridge.html |
|
Title |
RESPOND: Multilevel Governance of Mass Migration in Europe and Beyond |
|
Researchers |
Ilektra Petrakou (principal investigator), Nadina Leivaditi, Evangelia Papatzani, Ilias Aggelos |
|
Funder |
Horizon 2020 Research Programme |
|
Overview |
More than a million migrants and refugees crossed into Europe in 2015, sparking a crisis as countries struggled to cope with the influx. The so-called refugee crisis has created deep divisions and policy incoherence in the EU among member states. The crisis foregrounded the vulnerability of European borders, the tenuous jurisdiction of the Schengen system and broad problems with multi-level governance of migration and integration. One of the most visible impacts of the refugee crisis has been the polarization of politics in EU Member States and intra-Member State policy (in)coherence in responding to the crisis.The recently granted Horizon 2020 project RESPOND will study the multilevel governance of migration in 11 countries. The consortium behind this project consists of 14 partners from source, transit and destination countries and will be coordinated by Uppsala University. This project is the first to be granted within the Humanities at Uppsala University and will take place from December 2017 – November 2020. RESPOND aims to:
|
|
Partners |
Uppsala University, University of Gottingen, Glasgow Caledonian University, University of Cambridge, Istanbul Bilgi University, Swedish Research Institute, Özyegin University, University of Florence, University of the Aegean, Institute for Urban and Regional Research of the Austrian Academy of Sciences, University of Warsaw, University of Copenhagen, Lebanon Support,Hammurabi Human Rights Organization Iraq |
|
Website |
|
Title |
Advancing Alternative Migration Governance (ADMIGOV) |
|
Researchers |
Evthymios Papataxiarchis (WP4 Coordinator), Natasha Anastasiadou (PhD student in WP4) |
|
Funder |
Horizon 2020 – European Union Funding for Research and Innovation |
|
Overview |
ADMIGOV aims to promote an alternative migration governance model. ADMIGOV takes seriously the principles laid out in the New York Declaration (NYD) and the Sustainable Development Goals (SDGs) to study how alternative approaches to migration governance can be better designed and put into practice. However, rather than proposing a top-down study of existing migration policies, ADMIGOV studies the reality of existing polices and practices on the ground to improve migration governance in line with the principles set out in the NYD and SDGs. This is the unique analytical feature of ADMIGOV. We bring together analyses of migration governance in practice and in key times and spaces and relate these analyses to the key structuring principles of migration governance as laid out in the NYD and SDGs. This is done to better understand the current gaps between principles and practices and in order to provide insights and recommendations for migration governance in the future. ADMIGOV is methodologically unique. We bring analyses from along the migration ‘chain’, from entry through to exit and incorporating key issues such as labour migration, protection needs and development goals. ADMIGOV has chosen several case studies of key times and spaces in migration governance, including the Greek islands, Lebanon, and Turkey, to better understand the most important and most problematic processes at play. Additionally, through the involvement of the Danish Refugee Council, ADMIGOV has access to possibly the largest dataset on migrants on the move today. The 4Mi data of the Danish Refugee Council will give ADMIGOV access to and help us generate more data than a single research team could normally collect. In short, ADMIGOV is designed to combine the analyses of existing policies and practices on the ground in key times and spaces with the wide- ranging 4Mi data to generate new indicators of good migration governance, helping the EU put the NYD and SDGs into practice. The ADMIGOV project has nine work packages. Work packages 1-3 study fields of migration governance, namely WP1 the governance of Entry, WP2 the governance of Exit, and WP3 Circular and Temporary Schemes. WP 4-6 start from two UN principles, namely WP4-5 on the Protection principle (WP4 Protection in the borderlands of Europe, WP5 Protection of people on the move) and WP6 starts from the principle of Sustainable Development. In WP7, this input will result in indicators of (good?) migration governance, and in WP8 the results will be disseminated. WP1 Entry governance Research team: Dr. Polly Pallister-Wilkins (University of Amsterdam, the Netherlands), Prof. Evythimios (Akis) Papataxiarchis (University of the Aegean, Greece), Dr. Martin Lemberg-Pedersen and Berfin Gurini (Aalborg University, Denmark), Dr. Markus Gonzalez Beilfuss and Julia Koopmans (University of Barcelona, Spain), Dr. hab.Patrycja Matusz-Protasiewicz and Paula Wiesnieuwka (University of Wroclaw, Poland). In the work package on Entry, our team will make an institutional and legal mapping of regular entry governance. The specialists on political economy will analyse which private actors are involved in Entry governance. Additionally, we will investigate three on-the-ground situations: a sea border, a land border and a highly sophisticated air border. In the final report we will determine criteria for sustainable entry governance. WP2 Exit governance Research team: Arja Oomkens (University of Amsterdam), Dr. Martin Lemberg-Pedersen and Berfin Gurini (Aalborg University, Denmark), Dr. Markus Gonzalez Beilfuss, Dr. Joan Josep Valbe and Julia Koopmans (University of Barcelona, Spain), Dr. Julien Jeandesboz (Université libre de Bruxelles, Belgium) and Dr. Katie Kuschminder and Zoe Ogahara (University of Maastricht, the Netherlands). In the work package on Exit our team will make an overview of regular exit governance, including a) deportation, and b) voluntary assisted return. Deportation is investigated in more detail with qualitative research in Denmark, the Netherlands, Germany, and Spain, looking into the feasibility, efficiency and investment-return ratio of the operative models. The viewpoints of representatives of Frontex and civil society initiatives are also considered. Voluntary return is investigated with in-depth interviews with returnees in Senegal, Albania and Iraq to see whether sustainable reintegration is possible. In the final report we will explore and suggest realistic, safer, more orderly and humane exit regimes for EU countries. WP3 Circular and temporary schemes Research team: Dr. Jeroen Doomernik and Vincenzo Gomes (University of Amsterdam, the Netherlands), Dr. Blanca Garcés-Mascareñas (CIDOB, Spain), Paula Wiesnieuwka (Wroclaw University, Poland). In this work package we will first make an inventory of existing labour immigration schemes in EU member states for temporary and permanent immigration. To understand better how labour shortages are met in practice, we will conduct interviews in Poland, the Netherlands, Germany and Spain with employers, their national/ regional/local organisations, trade unions and migrant organisations in order to understand the present and preferred hiring and employment practices regarding labour migrants. We will conclude with good governance recommendations in this field. WP4 Protection in the borderlands of Europe Research team: Dr. Polly Pallister-Wilkins and prof. Marlies Glassius (University of Amsterdam, the Netherlands), Natasha Anastasiadou (University of the Aegean, Greece), Dr. Aysen Üstübici, prof. Ahmet İçduygu and a postdoc (Koç University, Turkey), Dr. Gabriella Trovato and Dr. Nayla Al-Akl (American University of Beirut, Lebanon). On both sides of the borders of Europe, extremely problematic situations have arisen due to failures in protection, that became more salient in times of crisis, when the number of incoming refugees and migrants clearly surpassed the capacity of the existing structures. Fieldwork on the Greek islands, in Turkish cities with high numbers of refugees and in Lebanese informal refugee settlements will provide better understanding of where UN principles collide with the situation on the ground. Recommendations will include suggestions made by volunteers and activists to create a more acceptable situation. WP5 Protection: people on the move Research team: Dr. Anja van Heelsum (University of Amsterdam, the Netherlands), Bram Frouws (Danish Refugee Council, Denmark/Mixed Migration Centre, Switzerland) with potential input from the work package 4 and 6 teams. This work package focusses on experiences on the way. A large survey is being held (from 2019-2022) among migrants who managed to arrive in Greece and Italy, focusing on their experiences 'en route' through Asia, Africa and Europe. Where did they come from, where did they pass through, why did they decide not to stay in those countries, and most importantly: what protection needs, and the lack of protection and livelihood options influenced their decisions? WP6 Development Research team: Zoe Ogahara (University of Mastricht), Dr. Aysen Üstübici, Prof. Ahmet İçduygu, and Eda Kirişçioğlu (Koç University, Turkey), , Dr. Gabriella Trovato and Dr. Nayla Al-Akl (American University of Beirut, Lebanon), Dr. Asmamaw Bahir and dr. Mohammed Assen (Addis Abeba University, Ethiopia), Dr. Fransje Moolenaar (Clingendael Institute, the Netherlands). This work package focusses on the relationship between development interventions and migrant decision-making in terms of the initial decision to migrate and the return decision, alongside decision-making in ‘transit’ countries or countries of first reception. Four selected case studies represent a mix of contexts and migration flows, namely Turkey and Lebanon as both near the EU, and with huge refugee populations; and Mali and Ethiopia, further away, two poor countries with high proportions of emigration, where development funding also heavily targets the local population. Besides their own populations with large numbers of eager youngsters fighting to improve their lives, both Mali and Ethiopia host refugees from their neighbouring countries. Both a survey and in-depth interviews will be used in this WP to improve insights into how development interventions impact the migration decision. WP7 Indicators of Good Migration Governance In this work package a set of indicators of good migration governance will be produced, based on some existing ones but also including elements that came up in the earlier work packages. As in the case of MIPEX, these indicators can be used to compare countries and to see where improvements are needed. The method will become published on this website. WP8 Dissemination The results of our research will be presented to the public, policy makers and other interest groups via this website, Twitter, MOOCS, policy briefs, academic publications, workshops and conferences. The team has a Project Management Team (executive, 4 member), a Project Management Board (includes the WP leaders), a Scientific Advisory Board and a Stake Holder Advisory (5 members) and an External Ethics advisor Board
|
|
Partners |
University of the Aegean, University of Amsterdam, Maastricht University, Université Libre de Bruxelles, Centre for International Information and Documentation in Barcelona, University of Barcelona, University of Wroclaw, Koç University, American University of Beirut, Aalborg University, Addis Ababa University, Danish Refugee Council, Clingendael, Rijks Universiteit, |
|
Website |
|
Τίτλος Έργου |
Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο |
|
Ερευνητές |
Το Παρατηρητήριο λειτουργεί υπό την επιστημονική εποπτεία επιτροπής στην οποία μετέχουν μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Αιγαίου καθώς και καθηγήτριες/τές ξένων πανεπιστημίων με πλούσιο επιστημονικό έργο στη μελέτη του μεταναστευτικού και προσφυγικού φαινομένου και των συνόρων. Ειδικότερα στην Επιστημονική Επιτροπή του Παρατηρητηρίου συμμετέχουν οι: Heath Cabot, Επικ. Καθηγήτρια Κοιν. Ανθρωπολογίας, University of Pittsburgh, Διονύσιος Γουβιάς, Αναπλ. Καθηγητής Εκπαιδευτικής Πολιτικής και Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Jane Cowan, Καθηγήτρια Κοιν. Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Sussex, Sarah Green Καθηγήτρια Κοιν. Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Helsinski, Laurie Hart, Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο California, Χριστόδουλος Μπέλλας, Αναπλ. Καθηγητής Οικονομικών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Αλεξάνδρα Μπούνια, Καθηγήτρια Μουσειολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Νίκο Ναγόπουλο, Καθηγητή Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ηλέκτρα Πετράκου, Επίκ. Καθηγήτρια Πολιτικής Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Έφη Πλεξουσάκη, Επικ. Καθηγήτρια Κοιν. Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κατερίνα Ροζάκου, Επικ. Καθηγήτρια Κοιν. Ανθρωπολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Μαρίκα Ρόμπου Λεβίδη, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ελένη Σκούρτου, Καθηγήτρια Γλωσσικής και Πολιτισμικής Πολυμορφίας στο Σχολείο, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ποθητή Χαντζαρούλα, Αναπλ. Καθηγήτρια Ιστορικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Παράλληλα το έργο του Παρατηρητηρίου έχει υποστηριχθεί από εξειδικευμένους συνεργάτες, με σπουδές στις Κοινωνικές Επιστήμες και στην Πληροφορική. Ειδικότερα το Παρατηρητήριο έχει μέχρι σήμερα στελεχωθεί από τους: Μαρία Δουκακάρου, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου – Συντονίστρια, Παυσανία Καραθανάση, Μεταδιδακτορικό Ερευνητή Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και τέως συντονιστή του Παρατηρητηρίου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Αναστασία Αναστασιάδου, Υπ. Διδ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κωνσταντίνο Διαμαντή, Υπ. Διδ. στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ναντίνα Λειβαδίτη, Υπ. Διδ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ερβίν Σέχου, Υπ. Διδ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ραφαέλα Τσιλιγκιρίδου, Υπ. Διδ. Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ελένη Λούκου, Αρχειονόμο – Βιβλιοθηκονόμο, Ελισάβετ Κελίδου, Γραφίστρια – Υπ. Διδ. Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και Νίκο Χορταριά, Τμήμα Ανάπτυξης και Υποστήριξης Πληροφοριακών Συστημάτων Διοίκησης, Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Επιστημονικός υπεύθυνος Ευθύμιος Παπαταξιάρχης, Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου |
|
Χρηματοδότηση |
Wenner Gren Foundation for Anthropological Research |
|
Περίληψη |
Το Παρατηρητήριο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο αποτελεί εγχείρημα που συνδέεται με τη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Στόχος του είναι η συστηματική καταγραφή των πολλαπλών –δημογραφικών, οικονομικών, θεσμικών, πολιτικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών– διαστάσεων της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης τόσο ιστορικά όσο και σε καθημερινή βάση. Το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο παρακολουθεί συγχρονικά και διαχρονικά την εξέλιξη του προσφυγικού και μεταναστευτικού φαινομένου στα νησιά του Αιγαίου και, ειδικότερα, στις περιοχές που αποτελούν κύριες πύλες εισόδου των προσφύγων και μεταναστών στον Ευρωπαϊκό χώρο, όπως είναι η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος η Κως και η Λέρος και ενδιαφέρεται να αναδείξει από τα κάτω την οπτική των εμπλεκομένων μερών: των μεταναστών και προσφύγων, των τοπικών κοινωνιών και των ανθρωπιστικών δρώντων. Το Παρατηρητήριο έχει σελίδα στο διαδίκτυο (βλ. https://refugeeobservatory.aegean.gr]. Μέσα από τη σελίδα του Παρατηρητηρίου επιχειρείται η συστηματική διάχυση της πληροφορίας για την προσφυγική κρίση σε τακτική, περιοδική βάση και ο δημόσιος επιστημονικός διάλογος σε διεθνές επίπεδο. Παράλληλα το Παρατηρητήριο διαθέτει ειδικό Αρχείο στο οποίο αποταμιεύονται πρωτογενή και δευτερογενή δεδομένα που παράγονται από ποικίλους φορείς όσο και από το ίδιο το Παρατηρητήριο. Από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο έχει αναπτύξει σημαντικές συνεργασίες και έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη σημαντικών πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων του εξωτερικού (όπως το Migration Research Center (MiReKoc) -Koc University, το Sussex Rights and Justice Research Centre, το Global Studies (University of Sussex), το Crosslocations Research Project (University of Helsinki), το Institute for Migration and Ethnic Studies (IMES) (University of Amsterdam), το University of East London, το University of Pittsburgh, και το Αmerican Anthropopological Association) και φορέων ανθρωπιστικής δράσης στα νησιά του Αιγαίου (όπως: Better Days Greece, Dirty Girls of Lesvos, International Rescue Committee Hellas, ΗΙΑS Greece, Ηλιακτίδα ΑΜΚΕ), ενώ έχει διοργανώσει σημαντικό αριθμό επιστημονικών συναντήσεων/σεμιναρίων με θέμα το προσφυγικό με διακεκριμένους Έλληνες και ξένους ομιλητές. Επίσης συμμετέχει στη διεξαγωγή χρηματοδοτούμενης έρευνας για το προσφυγικό-μεταναστευτικό στο πλαίσιο ελληνικών και διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων. |